مجله آینده پژوهی فیوچریست در هر شماره خود بخشی را با عنوان Tomorrow In Brief در نظر می گیرد که به معرفی آخرین دستاوردهای دانش و فناوری برای جهان آینده اختصاص دارد. آنچه در پی می آید ترجمه این بخش در جدیدترین شماره نشریه (ژانویه و فوریه 2008) است:
هنر مصاحبه سایبرنتیک
اگر بیشتر کارهای ما در فضای سایبر انجام میشود، این انتظار وجود دارد که مصاحبهی شغلی شما نیز به شکل برخط (آنلاین) انجام شود و به این ترتیب، ارزیابی بهتری در اختیار کارفرمایان شما قرار خواهد گرفت، زیرا مهارت شما در معرض دید خودتان قرار میگیرد و توانمندیهایی که برای کار، آن هم در یک فضای مجازی دارید یکی از معیارهای استخدام شما خواهد بود.
فناوری تازهای که ”مصاحبه مصنوعی“ نامیده میشود، از سوی پژوهشگران دانشگاه هاریسبورگ و دانشگاه کارنگی ملون توسعه یافته است و به داوطلبان کار یا متقاضیان دورههای کارآموزی امکان میدهد پروژهها، الگوها، بازیها و دیگر فعالیتهای برخط خود را به کارفرمایان نشان دهند. جویندگان کار پاسخهای خود به پرسشهای رایج در مصاحبههای شغلی را ضبط میکنند و هنگامی که استخدام کننده از داوطلب مجازی پرسشی را میپرسد، این فناوری به کاوش در پایگاه دادهی متصل به خود میپردازد و پاسخ مناسب را یافته، آن را پخش میکند.
منبع: www.harrisburgu.net
فضاپیمای خود اصلاحگر
یک مادهی ترکیبی ”خود تعمیر کننده“ که هنگام وارد آمدن آسیب به پوشش سطحی فضاپیما فعال میشود، امید به انجام ماموریتهای طولانیتر فضایی را زنده کرده است و امکان ساختن فضاپیماهایی با عمر طولانیتر را پدید آورده است. پژوهشگران دانشگاه بریستول با الگو گرفتن از شیوهی کارکرد خون هنگام وارد آمدن جراحت بر پوست بدن انسان، یک مادهی ترکیبی را ساختهاند که دربردارندهی رشتههای شیشهای است و با آزادکردن مواد پرکنندهی شکافها فعال شده و از یک عامل شیمیایی برای سفت و سخت ساختن سطحی که بر روی آن قرار دارد، استفاده میکند. هنگامی که سطح یک فضاپیما آسیب میبیند، رشتههای شیشهای شکسته شده و مادهی پرکنندهی شکاف را آزاد میکنند و با کمک مواد شیمیایی سفت شونده، سطح آسیب دیده را مرمت میکنند. با در اختیار داشتن فضاپیماهای بادوامتر، امید به انجام ماموریتهای فضایی طولانیتر وجود دارد و هزینههای انجام این ماموریتها به نصف میزان کنونی کاهش مییابد. این اظهارنظر پژوهشگران دستاندرکار این پروژهی کاربردی است.
منبع: www.bristol.ac.uk
محافظت از گونههای گیاهی آینده
پروژهی بانک دانهی هزاره در انگلیس با افزودن یک دانهی دیگر به این بانک به رقم یک میلیارد دانه رسید. این پروژه با هدف حفاظت از حیات گیاهی در برابر نابودی دانههای گونههای گیاهی را ذخیره میکند. رییس این پروژه، پل اسمیت میگوید، پروژه او را به یاد کشتی نوح میاندازد. اسمیت میافزاید: ما هزار بار سریعتر از نرخ طبیعی انقراض گونههای گیاهی، در حال از دست دادن گیاهان و نباتات هستیم. در این پروژه، دانهها تمیز شده و در شیشههای نمونه نگهداری میشوند و سپس جزییات آنها در یک پایگاه داده ذخیره میشود و درون یک مخزن زیرزمینی گیاهان نگهداری میشود. دانشمندان برای گونههایی است که منقرض میشوند یا در آستانهی انقراض قرار دارند، میتوانند دانههای ذخیره شده را کشت داده و گونههای آنها را احیا کنند. این پروژه امیدوار است بتواند تا سال 2020 حدود 25 درصد از گونههای گیاهی جهان را ذخیرهسازی کند.
منبع: www.kew.org/msbp
جایگزینهایی برای پادزیستها
پادزیستها (آنتیبیوتیکها) جان افراد بسیاری را نجات دادهاند، اما باکتریهایی که در برابر با آنها میجنگند، نبرد شدیدتری را آغاز کردهاند و حلقههای تازه و مقاومتری را در برابر داروها و ترکیبات دارویی ایجاد میکنند. فشار فزاینده برای پرهیز از تجویز بیش از اندازهی پادزیستها، پزشکان را به سوی راههای جایگزین برای جانشین ساختن پادزیستها با داروهای دیگر هدایت کرده است. دورههای طولانی درمان با پادزیستها برای متداولترین بیماریهای پوستی و استفاده از ژلها از سوی یک شرکت انگلیسی به نام سینتاپیکس به نوآوریها در این بخش افزوده است. این شرکت امیدوار است عوامل پادزیست برای دیگر بیماریها نیز بسازد.
منبع: www.syntopix.com
منبع : ایتنا
محمد فواد رحمان سرشت - شهروند الکترونیکی که در هزاره سوم در دنیایی مملو از عناصر تکنولوژیک از جمله تگها بسر میبرد انسانی متفاوت از دیگر اعصار است.
بشر اولیه تا به دست آوردن شرایط پایه با تلاش فراوان در مسیر خود ابزارهای مختلفی را اختراع کرد.
این ابزار که چرخ نمونه ساده آن است، او را در جابجایی و سفرهای کوچک و بزرگ یاری داد. این چرخ بعنوان ساده ترین مثال، امروز ملعبه دستان بزرگ مردان تصمیم گیر شده است چرا که آن را بارها و بارها در مقیاس مثالهای فراتر حتی برای چندمین بار اختراع می کنند!
اما ابزار، ابزارها آنچنان بدست بشر در چرخه پیشرفت متحول گشتند که دستاورد امروز عصر ارتباطات و فناوری انواع آن را مصداق می بخشد.
شبکه جهانی اینترنت که رشد تار عنکبوتی آن بر پهنه زمین گستره جهان را به دهکدهای کوچک مبدل ساخته است، ارتباطات دیجیتالی را قویترین عنصر زیرساختی خود معرفی میکند.
در این مقال در کنار ابزارهای مختلف ساخته شده، مخترع آن هم رشد یافته و متناسب با آن شمایل نوینی با تعریف خاص به خود گرفته است.
جوامع بشری در بدو هزاره سوم میلادی با اجماع عمومی طبق تصمیمات سازمان ملل متحد واژه جامعه جهانی اطلاعات را منطبق بربیانیه اصول و نقشه عمل تعریف کردند آنچنان که شهروندان شهروندان الکترونیکی نام گرفتند.
کارشناسان بر اساس شاخص های اصلی یک شهروند الکترونیکی بر آن شدند تا مراحل مشخصی را همچون طرح درس های کاربردی در کلاسهای آموزش و پرورش هر کشور متناسب با شرایط اقلیمی اما سوار بر استانداردهای جهانی برای تربیت یک شهروند پیش بینی و طراحی کنند که او را با زندگی الکترونیکی در عصر دیجیتال آشنا سازند.
یک شهروند الکترونیکی تحت آموزش های مشخصی تربیت می شود تا زندگی در جامعه اطلاعاتی را با استفاده از ابزارهای نوین فناوری در یک شهر الکترونیکی یاد بگیرد.
او آموزش می بیند چگونه از شبکه جهانی اینترنت و بسترهای ارتباطات الکترونیکی محدود و گسترده برای ایجاد ارتباط میان خود و افراد دور و نزدیک خود استفاده کند. او می آموزد که چگونه قبوض آب و برق و تلفن خود را بصورت الکترونیکی یا اینترنتی و حتی از طریق پیام کوتاه بپردازد. چگونه با استفاده از سیستم ردیاب ماهواره ای کنترل ترافیک شهری مسیر دقیق ، کوتاه و مناسب را انتخاب و آسانتر به مقصد برسد. چگونه حساب و کتاب و برنامه های روزانه خود را با استفاده از سیستم های برنامه ریزی شده همچون برنامه های کاربردی و تنظیم کننده های زمان و تاریخ و برنامه مرتب ساخته و هر کار را در وقت خود انجام دهند.
یک شهروند الکترونیکی آموزش میبیند که در سیستم یک دولت الکترونیکی در انتخابات الکترونیکی شرکت کرده و در سرنوشت کشور خود سهیم باشد.
او آموزش میبیند که با استفاده از ابزار فناوری همچون اینترنت و تکمیل فرمهای مربوط به خرید و فروش در سیستم تجارت الکترونیکی با کاستن از سفرهای درون شهری همزمان در بهبود وضعیت اقتصاد کشورش سهم شایانی را دارا شود.
او با مطالعه محتوای الکترونیکی از طریق پورتال یک کتابخانه دیجیتال ضمن تامین آرشیو الکترونیکی همراستا با مطالعه روزانه اخبار و رویدادها از سراسر جهان با جمعبندی لحظهای، افکار خود را در محیطی الکترونیکی به نام وبلاگ به رشته تحریر درمیآورد تا از آراء دیگران در کوتاه ترین زمان ممکن با خبر شده و ضمن بررسی نگاه و نقد خوانندگان با ابتکار عمل مسیری متفاوت از پیش را برای خود انتخاب و در سامان دهی وضعیت اجتماعی شهر خود سهیم باشد.
آری یک شهروند الکترونیکی همان انسان معمولی است که اینک با استفاده مطلوب از ابزارهای نوین فناوری و فراگیری زندگی به سبک الکترونیکی، خود را برای رویارویی با مشکلات پیش رو آماده کرده و از این ابزار برای رفاه بیشتر خود و فرزندان خود استفاده می کند
طرح پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان از سال 88 با پایلوت در یکی از دانشگاه های علوم پزشکی به مرحله اجرا درمیآید.
حسین ریاضی، مدیر تحقیق و توسعه مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت در گفت و گو با فارس با اعلام این مطلب، افزود: پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان یا همان سیستم e-health سیستمی است که به موجب آن برای هر یک ایرانی با استفاده از کد ملی یک فایل الکترونیک ایجاد میشود و همه اطلاعات مربوط به سلامت وی از قبل از تولد تا پس از مرگ در آن ثبت میشود و با استفاده از رمز عبور امکان دسترسی به این اطلاعات توسط وی یا پزشک معالج او در سراسر کشور به وجود میآید.
وی ادامه داد: این پروژه بزرگ ملی یک پروژه 10 ساله است که قبل از شروع مرحله اجرایی آن 4 فاز دارد، فاز اول آن شناسایی وضع موجود کسب و کار سلامت در کشور است که به طور کامل انجام شده و مدلسازیهای آن به پایان رسیده است، فاز دوم این پروژه، تهیه مدلهای وضع مطلوب کسب و کار سلامت در کشور است که این مرحله نیز تمام شده است.
ریاضی گفت: فاز سوم این پروژه، معماری سیستم و تهیه نرمافزارهای مورد نیاز این سیستم است که در حال اجرای این مرحله هستیم، فاز چهارم این پروژه نیز تدوین برنامه اجرایی و rfp های مورد نیاز این سیستم است که هنوز شروع نشده است، پس از پایان این چهار مرحله وارد فاز پیاده سازی نرم افزارها و استقرار آن در مراکز ارائه کننده خدمات سلامت است.
وی افزود: قرار است سال آینده مرحله استقرار و نصب نرم افزارهای این سیستم در یکی از دانشگاههای علوم پزشکی کشور شروع شود اما بهره برداری از این سیستم و به سال بعد از آن موکول می شود و عملاً میتوانیم شاهد پایلوت سیستم e-health و پرونده الکترونیک سلامت از سال 88 در یکی از دانشگاههای علوم پزشکی کشور باشیم.
به گفته ریاضی، این پروژه اصلیترین برنامه وزارت بهداشت برای استفاده از فناوری اطلاعات است که مطابق ماده 88 قانون برنامه توسعه چهارم باید تا پایان این برنامه طراحی و مستقر شود اما اجرای کامل آن به حداقل 10 سال زمان نیاز دارد به همین علت این پروژه را به تکههای زمانی کوتاهتر تقسیم میکنیم تا مسئولان نمود عینی این سیستم را زودتر مشاهده کنند.
وی گفت: اگر بتوانیم در مدت 10 سال این پروژه را به سرانجام برسانیم باز هم از کشورهای دیگری نظیر انگلستان و کانادا که چند سالی است اجرای این پروژه را شروع کردهاند، جلوتر خواهیم بود.
وی گفت: هنوز هیچ کشوری در جهان پروژه پرونده الکترونیک سلامت را به طور کامل اجرا نکرده است و حتی کشور انگستان که در این زمینه جلوتر است، نتوانسته بیمارستانهای خصوصی را نسبت به اجرای این طرح مجبور کند اما در ایران چون همه بیمارستانها و مراکز بهداشتی ـ درمانی و داروخانهها تابع وزارت بهداشت هستند اجرای این طرح آسانتر است.
ریاضی افزود: در پرونده الکترونیک سلامت هر فرد، همه اطلاعات مربوط به سلامت وی از قبل از تولد یعنی دوران جنینی تا بعد از مرگ برای مباحث پزشکی قانونی درج میشود و علاوه بر خود بیمار، پزشک معالج و سیستم بهداشتی ـ درمانی کشور شامل دانشگاههای علوم پزشکی، مدیران وزارت بهداشت و پزشکی قانونی در سطوح مختلف به این اطلاعات دسترسی خواهند داشت.
وی گفت: با توجه به لزوم امنیت این اطلاعات و حفظ اطلاعات محرمانه هر فرد این پروژه روی اینترنت اجرا نمیشود و از اینترانت یا شبکه ملی داخلی برای اجرای این پروژه استفاده میشود.
مدیر تحقیق و توسعه مرکز مدیریت آمار و فناوری اطلاعات وزارت بهداشت افزود: اطلاعات پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان علاوه بر کمکی که به پزشک برای دستیابی سریع به سوابق سلامت هر فرد میکند در برنامههای آموزشی، پژوهشی و مدیریتی مانند اطلاع سریع از اپیدمی بیماریهای در مناطق مختلف کشور یا اثر یک دارو در بلند مدت میتوان استفاده کرد و در مباحث پزشکی قانونی نیز کاربرد دارد.
وی گفت: کار مطالعاتی این پروژه از 7 ماه پیش شروع شده است اما با توجه به زمان طولانی اجرای این پروژه تلاش میکنیم، این طرح را در ابعاد کوچک در چند بیمارستان کشور اجرا کنیم تا زمینه جلب حمایت مادی و معنوی مدیران و مسئولان بودجهریزی کشور با مشاهده آثار این پروژه جلب شود.
وی گفت: به طور کلی 45 هزار بیمارستان، درمانگاه، مرکز بهداشتی ـ درمانی دولتی و خصوصی و داروخانه در کشور وجود دارند که بر اساس پروژه 10 ساله پرونده الکترونیک سلامت باید به این سیستم متصل شوند، اجرای این پروژه زمینه فعالیتهای تحقیقاتی بزرگ ملی، ارائه خدمات پزشکی و مشاوره پزشکی از راه دور (تله مدیسین) و تصمیمگیری دقیق مدیران بر اساس اطلاعات این پروژه را فراهم میکند.
ریاضی افزود: هنوز این اتفاق در هیچ کشوری در دنیا نیفتاده است و اگر ما به اجرای این پروژه طی 10 سال موفق شویم از همه کشورهای دنیا جلوتریم که امیدواریم برای شروع کار تا پایان برنامه توسعه چهارم حدود دو درصد از مراکز بهداشتی ـ درمانی کشور را به این سیستم مجهز کنیم.
منبع: ایتنا
محمود اروجزاده- دنیای کامپیوتر و ارتباطات
در سال 1384 نخستین برنامه بلندمدت در جمهوری اسلامی به منظور هدفگذاری و برنامهریزی برای توسعه ایران در بخشها و شئون مختلف تدوین و منتشر شد.
این برنامه البته مسبوق به مقدمات و مراحلی بود که برخی دستگاهها و نهادهای قانونگذاری و مشورتی را دربرمیگرفت و با نگاه به این مقدمات، میتوان گفت مهمترین و اساسیترین اقدام مجموعه دولت و دستگاههای حاکمیتی در مسیر پیشرفت کشور و خروج از عقبماندگی به شمار میرود.
واقعیت این است که چون داشتن طرح و برنامه بلندمدت، پایهای اساسی برای فراهم آوردن بنای توسعه و پیشرفت است، بدون توجه به محتوای این برنامه و صرفنظر از تاخیر در گذشته، اصل چنین نگاهی را باید ستود و طبعا عزم موجود برای رهایی از دایره عقبماندگی را جدی پنداشت.
آنچه اهمیت این واقعیت را دو چندان میکند، عدم وجود ثبات سیاسی- اجتماعی در ایران است که البته دلایل متعدد و کموبیش آشکاری دارد، دست به دست شدن دولت در میان سلایق گوناگون و بعضا متضاد اقتصادی- اجتماعی، اکثر فرصتهای موجود برای تثبیت نهاد اقتصادی را زایل میکند و موتور پیشرفت را کند و بلکه زمینگیر مینماید.
در دو دهه گذشته، سلسلهای از تغییر و تحولات رنگارنگ و گاه نفسگیر موجب شده که عملا مجالی برای پرداختن به مقوله توسعه به طور جدی و بنیادین نماند و طبیعی است که بدون داشتن برنامه بلندمدت و اساسی که متغیرهای کوتاهمدت و غالبا سیاسی نتواند آنها را دستخوش تغییر نماید، نمیتوان گامی مؤثر در مسیر پیشرفت برداشت.
در هر صورت به نظر میرسد همین دوره پرتلاطم، نهایتا تصمیمگیران را به سوی این ایده مؤثر رهنمون شده است.
اما طبیعی است که چنین ساختار متغیر و بیثبات اجرایی، در مقابل اجرای چنین برنامههایی از خود مقاومت نشان دهد و باید برای همین مقاومتهای ساختاری و سنتی نیز تدبیری اندیشید.
آنچه مدنظر این یادداشت است، گذشته از مقدمات موردنظر که چنین برنامهای را از ذهنها به قانون تبدیل کرد، نگاهی به الزامات اجرایی کردن چنین برنامهای است.
به نظر میرسد یکی از نخستین و مهمترین این الزامات، استخراج زیربرنامههای بخشی از دل این برنامه کلان است، به گونهای که مدیریت هر حوزه به خوبی به تکالیف برنامهها و نیز اهداف تعیین شده خود واقف باشد.
از جمله در حوزه کار و فعالیت ما یعنی ICT، به شدت خلا وجود چنین برنامهای مشهود است.
در برنامه موردنظر باید هدف غایی و اهداف پیرامونی به وضوح مشخص و تبیین شده باشند و دستگاهها و نهادهای مختلف هم مسئولیت خود را در قبال آن بدانند.
به عنوان نخستین ابهام جدی، این سؤال مطرح میشود که با توجه به تصریح سند چشمانداز برای کسب رتبه اول در حوزههای علمی و فناوری، آیا دستیابی به این رتبه در حوزه ICT به واقع برای کشور ما امکانپذیر است؟ و آیا با عنایت به وضعیت مقایسهای ما در حال حاضر با کشورهای منطقه، میتوان چنین هدفی را واقعی(و نه تخیلی) پنداشت؟
طبیعی است که پاسخ چنین سؤالی باید فارغ از هیجانزدگی و کاملا واقعبینانه ارائه گردد تا بتوان در عمل هم به سوی آن حرکت نمود.
گذشته از این سؤال نخستین، به نظر میرسد که در ساختار کنونی مدیریتی حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، سند بلندمدت کشورمان هیچ متولی و مسئولی در عرصه ICT ندارد و کاملا از این موضوع مهم غفلت شده و میشود و ظاهرا همان فعل و انفعالات حوزه کلان مدیریت اجرایی کشور، در این عرصه نیز جاری است.
به نظرم توجه به این واقعیت و اهتمام به آن، جدای از اقتضائات قانونی و اجرایی خود، آثار دیگری را به دنبال خواهد داشت که شاید از نگاه بسیاری مخفی مانده است.
نخستین اثر روانی هدفگذاری کلان، اساسا ایجاد نوعی همدلی و اراده جمعی است که در شرایط فعلی در صنعت فناوری اطلاعات خود بدان نیاز مبرم داریم. چه بسا بسیاری از برخوردها و تقابلهای فعلی، با بروز ظهور چنین روحیهای، رنگ ببازد و از میان برود.
این روحیه جمعی البته پیامد مهم دیگری هم دارد که عبارت است از افزایش انگیزه.
این واقعیت را باید پذیرفت که انگیزه تلاش و فعالیتهای جمعی و صنفی در این حوزه نسبت به چند سال گذشته (به هر دلیلی) کمرنگ شده است و حتما با تقویت آن، میتوان رسیدن به موقعیتهای قابل قبول برای کشورمان را هدفگذاری نمود.
توجه به اهمیت سند چشمانداز در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات، اولین و با اهمیتترین وظیفه مدیریت (مدیر یا مدیران یا مدیریت، هر چه که باشد مهم نیست!) در عرصه ICT است.
غفلت موجب پشیمانی است!
نویسنده / مترجم:
نرگس درخشنده
تعریف اتوماسیون اداری:
در این زمینه تعاریف متعددی شده است که مهمترین آن عبارتست از کاربرد وسایل الکترونیکی در فعالیتهای دفتری به منظور افزایش کارایی است.
ضرورت اتوماسیون اداری:
این پدیده به عنوان یک امر جدید و ضروری تلقی می شود، و در زمینه حل مسائل اساسی که سالها، سازمان را دچار دردسر کردهاند امیدواریهایی ایجاد نموده است.
چگونگی ارتباط اتوماسیون اداری با اطلاعات مدیریت:
اتوماسیون اداری بوسیله ایجاد ارتباط اطالعات غیر رسمی که ستادههای رسمی حاصله از پردازش داده را تکمیل می نماید. نقش مهمی در سیستم های اطلاعات مدیریت باز می کند. از این طریق ارتباطات خیلی کوتاه تر و راحتتر از تایپ برای دستیابی به تلفن و یا نوشتن دستی پیغام بر روی یک زیر دستی و دادن آن به منشی برای تایپ کردن می باشد.
کاربردهای اتوماسیون اداری:
1) واژه پردازی: کاربرد یک وسیله هدایت کلیدی با قابلیت ذخیره الکتریکی به منظور تهیه اسناد چاپ شده است.
2) پست صوتی: یک روش برطرف کردن مشکل تایپ استعدم نیاز به تایپ ناشی از استفاده پست صوتی منجر به انتشار گسترده آن می گردد.
3) کنفرانسهای صوتی: این کنفرانسها ارتباط صوتی را فراهم می کنند همچنین به عنوان کنفرانس تلفنی نیز نامیده می شوند.
4) کنفرانس ویدئویی: این کنفرانس مستلزم داشتن شبکه ویدئویی علاوه بر شبکه صوتی می باشد.
5) کنفرانسهای کامپیوتری: در این نوع کنفرانس شرکت کنندگان بوسیله شبکه کامپیوتری بهم مرتبط شده اند و این کنفرانس مستلزم یک گروه تعریف شده از شرکت کنندگان که عناوین خاص را مشخص سازند، می باشد.
6) ویدئو تکس: یک مجموعه تلویزیونی از یک ترمینال یاریز کامپیوتر است و هدف دریافت اطلاعات می باشد.
7) انتقال از طریق پست تصویری: پست تصویری اغلب فاکس نامیده می شود و به کامپیوتر نیازی ندارد و این فرایند به بهترین نحو با تعریف کپی کردن از راه دور بیان می گردد.
8) پست الکترونیکی: پست الکترونیکی توسعه شبکه های ارتباطی استقرار یافته قبل از کامپیوتر است.
9) روز نگار الکترونیکی: مدیر سازمان از این طریق به راحتی می تواند سالنامه را بازیافت نماید و همچنین سالنامه می تواند براحتی بهنگام شود و یک مدیر می تواند به سالنامه مدیر دیگر برای تعریف یک زمان آزاد مشترک به منظور برگزاری جلسه دسترسی یابد.
10) بازیافت اسناد: در هنگام دستیابی به اسناد و مدارک قبلی نیز اتوماسیون به خوبی عمل می کند
منبع:www.industryinfobase.ir
فناوری اطلاعات چهره جهان ما را تغییر داده است، در جهان امروز حتی لحظهای را نمیتوان بدون استفاده از جلوهای از آیتی به سر برد.
اما همین فناوری وقتی به علت خطای انسانی، نقصهایی داشته باشد، میتواند به فاجعه منجر شود. در این پست ۱۰ مورد از این حوادث مخاطرهآمیز را لیست میکنم:
۱- سال ۱۹۸۳- سیستم اخطار پیشهنگام روسها نزدیک بود باعث جنگ جهانی سوم شود: در آثار علمی-تخیلی زیادی صحبت ازخطاهای تصادفی کامپیوترها شده که منجر به فاجعههای انسانی میشوند. به علت سری بودن این مسائل نظامی، کمتر این گونه حوادث فاش شدهاند.
اما یکی از این خطاها مه فاش شده است: در سال ۱۹۸۳ یک باگ نرم افزاری در سیستم هشداردهنده روسها رخ داد. سیستم هشدار میداد که پنج موشک بالستیک به سمت روسیه شلیک شدهاند. تنها نیروی غریزه یک افسر روس به نام استانیسلاو پتروف باعث شد که روسیه جواب متقابل ندهد و یک جنگ اتمی شروع نشود. تنها استدلال پتروف این بود که آمریکاییها در صورت یک حمله واقعی از تعداد بیشتری موشک استفاده میکنند!
استانیسلاو پتروف
2- سال ۱۹۹۰ - مشکلی در شرکت ارتباطی AT&T، باعث مشکل در ارتباط تلفنی خدود ۷۵ میلیون نفر شد: ابتدا مشکل به وجود آمده به گردن هکرها انداخته شد ولی بعد معلوم شد که مشکل در یکی از ۱۱۴ مرکز سوئیچ شرکت، باعث این حادثه شده است. در هنگام ارتقای نرمافزاری تنها در یک خط کدنویسی خطایی رخ داده بود.
3- سال ۱۹۹۶ - انفجار آریان ۵: در سال ۱۹۹۶ راکت حاوی ماهواره آریان ۵ لحظاتی بعد از پرتاب منفجر شد. آژانس فضایی اروپا برای طراحی و ساخت این موشک، ۸ میلیارد دلار خرج کرده بود. به علاوه موشک یک ماهواره ۵۰۰ میلیون دلاری را حمل میکرد که دانشمندان قصد داشتند به کمک آن تأثیر بادهای خورشیدی را بر میدان مغناطیسی زمین بررسی کنند.اما چرا موشک منفجر شد؟ هنگامی که کامپیوتر موشک میخواست اطلاعات مربوط به سرعت جانبی موشک را از یک فرمت ۶۴ بیتی به یک فرمت ۱۶ بیتی تبدیل کند، دچار مشکل و سرریز اطلاعات شد. موشک یک کامپیوتر رزرو هم داشت. اما این کامپیوتر هم چند میلیثانیه دیگر دچار مشکل مشابه شد، چون کامپیوتر دوم دقیقا از همان نرمافزار کامپیوتر اول استفاده میکرد!
4- سال ۲۰۰۶ - ایرباس A۳۸۰ به خاطر نرمافزار ناسازگار دچار مشکل شد: نرمافزاری به نام CATIA که برای طراحی و مونتاژ هواپیما به کار میرود باعث این مشکل شد. شرکتهای آلمانی و فرانسوی که قطعات مختلف هواپیما را میساختند از دو نسخه متفاوت این نرمافزار استفاده میکردند و همین عدم تطابق و سازگاری باعث مشکل در هواپیماهای ایرباس A۳۸۰ میشد
مشکل سرانجام شناسایی و برطرف شد ولی ضرر و زیان ناشی از ان را نمی توان تخمین زد. این مشکل پروژه ایرباس را یک سال و حتی بیشتر با تأخیر مواجه کرد.
۵- سال ۱۹۹۸ - فضاپیماهای مریخنورد: دو فضاپیما راهی مریخ شدند. یکی قرار بود در مدار مریخ بچرخد و دیگری در یکی از قطبهای مریخ بنشیند. هدف از پرتاب این فضاپیماها این بود که ، آب و هوا و میزان دیاکسید کربن جو مریخ و همچنین وجود آب در این سیاره بررسی شود.
اما سیستم راهبری این فضاپیماها دچار مشکل شد. مشکل این بود که یکی از پیمانکارهای ناسا که در ساخت سیستم راهبری سهیم بود، از سیستم اندازهگیری متریک استفاده نمیکرد! یک سفر ۱۸۶ روزه که ۱۲۵ میلیون دلار برای آن خرج شده بود، به فاجعه منتهی شد و فضاپیمای مدارگرد گم شد
۶- مشکل آژانس حمایت از کودکان: آژانس حمایت از کودکان: مشکل در نرمافزارهای این کامپیوتر باعث شد، پرداختهایی بیش از اندازه به ۱.۹ میلیون نفر و پرداختهایی کمتر به ۸۰۰ هزار نفر انجام شود.
۷- باگ ملینیوم یا مشکل سال ۲۰۰۰: به احتمال زیاد درباره این مشکل خواندهاید و شنیدهاید. طراحان نرمافزارها هنگام ثبت تاریخ تنها دو رقم سمت چپ را در نظر میگرفتند، در نتیجه قوتی سیستمهای کامپیوتری وارد سال ۲۰۰۰ میشدند، ناخواسته با مشکل مواجه می شدندو هزینه زیادی برای رفع این مشکل انجام شد، تقریبا ۴۰۰ میلیارد دلار!
۸- سال ۲۰۰۶ - وقتی لپتاپهای آتش میگرفتند: موضوع وقتی شروع شد که در یک شوی تجاری در ژاپن یکی از لپتاپهای Dell ، آتش گرفت. البته موضوه منحصر به لپتاپ های دل نبود و شایعاتی در مورد آتش گرفتن لپِتاپهای شرکتهای دیگر هم وجود داشت ولی از بدشانسی دل، محترق شدن لپتاپش در مقابل دیدههای عموم مردم اتفاق افتاده بود.
عکسی از این صحنه
مشکل پیدا شد. اشکال در قسمت باطری و پاور لپتاپ بود. دل مجبور شد باطری ۴.۱ میلیون لپتاپ را تعویض کند. رئیس شرکت دل، مایکل دل تقصیر را به گردن باطریهای تولید شده سونی برای این شکرت انداخت.
اما موضوع، به لپتاپهای دل محدود نشد، اپل هم با آیپاد و Macbook و رایانههای شخصی خود مشکل پیدا کرد. شرکت سونی درگیر برنامه تعویض باطری شد و بین ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلار زیان دید.
۹- زیمنس و مشکل سیستم صدور گذرنامه: تابستان سال ۹۹ نیممیلیون شهروند بریتانیایی در گرفتن گذرنامه دچار مشکل شدند. قوانین عوض شده بود و آنها مجبور شده بودند قبل از رفتن به تعطیلات برای اطفال کمتر از ۱۶ سال خود هم گذرنامه بگیرند. در همین زمان اداره گذرنامه سیستم کامپیوتریاش را به سیستم کنترلنشده زیمنس تغییر داده بود.
نتیجه این عدم هماهنگی این شد که صدها انگلیسی تعطیلات خود را از دست دادند و اداره گذرنامه مجبور شد مبالغ زیادی برای پرداخت غرامت و همچنین اضافهکاری کارکنان پربداخت کند.
۱۰- سال ۲۰۰۷ - مشکل فرودگاه لوسآنجلس: به خاطر مشکلی در یک کارت شبکه ، به مدت ۸ ساعت هیچ هواپیمایی نمی توانست بر زمین بنشیند.
منبع:www.iranmatrix.org