پنج کمک کامپیوتر به صنعت پزشکی و مراقبت‌های بهداشتی -5
منبع: ماهنامه شبکه
در
اینجا باز هم سخن از مدل‌سازی سه‌بعدی و مزایای استفاده از فناوری دیجیتال
است. دندانپزشکی حوزه‌ای است که ظرافت در آن حرف اول را می‌زند. ترمیم یک
دندان کاری بسیار پرزحمت و دردسرساز و در بیشتر موارد زمان‌بر است که هم
دندانپزشک و هم بیمار را بسیار به زحمت می‌اندازد. معمولاً باید قالبی از
دندان (یا دندان‌ها) گرفته شده و پس از رد و بدل‌شدن بین چند بخش (که
لزوماً در مطب دندانپزشکی نیستند) و با گذشت مدت‌زمانی به‌نسبت طولانی،
دندان (یا دندان‌های) موردنظر آماده شود. نتیجه کار ممکن است خطا داشته باشد، به‌خوبی در جای خود قرار نگیرد یا مشکلاتی ایجادکند. فناوری دیجیتال راهکار بسیار مناسبی را برای حل
این مشکل ارائه داده و آن استفاده از سیستم‌های CAD/CAM برای ساخت دندان
است. در اینجا دندانپزشک یک قالب دیجیتال از دندان موردنظر می‌گیرد، آن‌را
وارد کامپیوتر می‌کند (شکل 8-الف)، با استفاده از نرم‌افزار ویژه نمونه
دیجیتال را اصلاح‌می‌کند (شکل 8-ب). درنهایت با استفاده از یک سیستم CAM
مدل سه‌بعدی دندان مورد نظر را روی یک قطعه پیاده می‌کند (شکل 8-پ). نتیجه
کار بسیار دقیق بوده و در زمانی بسیار کمتر از روش سنتی حاضر می‌شود. حتی
بیمار خود می‌تواند هنگام انجام این مراحل در مطب حضور داشته باشد.
.
شکل 8 - الف. مدل کامپیوتری دندانب. همان دندان بعد از اصلاح توسط کامپیوتر؛ این مدل برای ساخته شدن توسط دستگاه آماده است.پ. ماده اولیه که درون دستگاه قرار داده می‌شود تا دندان از آن ساخته شود. نمونه آماده شده دندان هم در تصویر قابل مشاهده است.
در
صورتی‌که دندانپزشک در مطب خود دستگاه ساخت دندان را نداشته باشد می‌تواند
فایل کامپیوتری دندان مورد نظر را با استفاده از اینترنت برای یک لابراتوار
ارسال کند تا در آنجا دندان، ساخته شده و پس از آماده‌سازی
تحویل‌داده‌شود (شکل 9). با استفاده از سیستم‌های CAD/CAM دیگر بیماران از
فرآیند آزاردهنده ساخت دندان (تحمل چرخش مته روی دندان، تحمل مرحله
عذاب‌آور قالب‌گیری و مهم‌تر از همه تحمل مدت زمان طولانی ساخت) رها شده و
در یک فرآیند بسیار راحت تر دندان خود را تحویل می‌گیرند.
پیوند سلامتی و فناوری
پنج
نمونه ذکر شده در این مقاله تنها گوشه‌ای بسیار کوچک از کاربردهای فناوری
دیجیتال در عرصه پزشکی را پوشش می‌دهند. در حال حاضر مباحثی بسیار حیرت
انگیز در زمینه کاربردهای فناوری دیجیتال در پزشکی مطرح است که انسان را به
یاد داستان‌های علمی‌تخیلی می‌اندازد. خیلی از موارد هم هستند که هنوز
علنی نشده‌اند و به‌طور محرمانه دنبال می‌شوند. آنچه که به‌عنوان هدف بیان
می‌شود، نجات انسان‌ها و تأمین آسایش آن‌ها است. حال
باید دید این فناوری‌ها تا کجا رضایت انسان‌ها را جلب می‌کنند و آیا این
موارد همه‌گیر خواهند شد یا خیر؟ مواردی که در این مقاله مطرح شد تقریباً
مورد توجه عموم است و مراکز علمی‌فراوانی برای بهینه‌سازی این روش‌ها در
حال تلاش هستند، اما برخی موارد هم وجود دارد که پارا فراتر می‌گذارند و
چشم به اهداف دیگری دوخته‌اند که ما از اشاره به آن‌ها صرف‌نظر کرده‌ایم.
